Nowe badania naukowe dostarczają istotnych informacji na temat potencjalnych skutków ubocznych stosowania karbocysteiny, szczególnie w kontekście pediatrycznym. Karbocysteina, znana ze swoich właściwości mukolitycznych, jest powszechnie stosowana w leczeniu przeziębienia u dzieci. Badanie opublikowane w renomowanym czasopiśmie medycznym opisuje przypadek dziewięcioletniej dziewczynki, u której stosowanie karbocysteiny doprowadziło do rozwoju zespołu zaniku przewodów żółciowych (VBDS), co jest rzadkością w kontekście dziecięcym.
Przypadek kliniczny: objawy i diagnoza
Dziewięcioletnia dziewczynka z Japonii została przyjęta do szpitala z powodu uporczywej gorączki, żółtaczki i wysypki skórnej. Przed hospitalizacją była leczona karbocysteiną z powodu infekcji górnych dróg oddechowych. Po trzech dniach od rozpoczęcia leczenia, jej stan zdrowia uległ pogorszeniu. Badania laboratoryjne wykazały podwyższone poziomy enzymów wątrobowych oraz bilirubiny, a biopsja wątroby potwierdziła rozpoznanie VBDS, charakteryzującego się zanikiem przewodów żółciowych wewnątrzwątrobowych.
Interwencje terapeutyczne i wyniki leczenia
Po rozpoznaniu VBDS, karbocysteina została natychmiastowo odstawiona, a pacjentce podano kwas ursodeoksycholowy (UDCA), który jest stosowany w leczeniu cholestazy. Dzięki tej interwencji, stan zdrowia dziewczynki stopniowo się poprawiał, a poziomy enzymów wątrobowych i bilirubiny uległy normalizacji w ciągu kilku miesięcy.
Omówienie: mechanizm i implikacje kliniczne
Zespół zaniku przewodów żółciowych jest rzadkim, ale poważnym stanem, który może być wywołany przez różne leki, w tym amoksycylinę czy niesteroidowe leki przeciwzapalne. Dotychczas nie odnotowano przypadków związanych z karbocysteiną, co czyni to badanie szczególnie istotnym. VBDS objawia się m.in. żółtaczką, świądem, utratą masy ciała i podwyższonymi poziomami transaminaz.
Idiosynkratyczne uszkodzenie wątroby wywołane lekami (DILI) jest trudne do przewidzenia i często nie zależy od dawki leku. W przypadku opisywanej dziewczynki, objawy pojawiły się krótko po rozpoczęciu terapii, co sugeruje idiosynkratyczny mechanizm reakcji.
Znaczenie testów immunologicznych w diagnostyce
W diagnostyce DILI pomocne okazały się testy stymulacji limfocytów (DLST), które wykazały pozytywną reakcję na karbocysteinę. Chociaż DLST nie są powszechnie stosowane, mogą być przydatnym narzędziem diagnostycznym w przypadkach podejrzenia uszkodzenia wątroby wywołanego lekami.
Wnioski i zalecenia dla praktyki klinicznej
Wyniki badania podkreślają konieczność ostrożnego stosowania karbocysteiny u dzieci, szczególnie w przypadku wystąpienia objawów uszkodzenia wątroby. Lekarze powinni być świadomi potencjalnego ryzyka związanego z tym lekiem i rozważyć konsultację z gastroenterologiem dziecięcym w przypadku wystąpienia niepokojących objawów. Dalsze badania są potrzebne, aby lepiej zrozumieć mechanizmy prowadzące do VBDS i ocenić bezpieczeństwo stosowania karbocysteiny w populacji pediatrycznej.
Bibliografia
Takaki Yugo, Murahashi Makoto, Honda Kei and Hirai Katsuki. L-carbocisteine can cause cholestasis with vanishing bile duct syndrome in children: A case report. Medicine 2022, 101(45), 1027-34. DOI: https://doi.org/10.1097/MD.0000000000031486.
